สำหรับการทำกายภาพบำบัดในสัตว์เลี้ยง จะเป็นการฟื้นฟูสภาพร่างกายให้กับสัตว์เลี้ยง เพื่อให้สัตว์เลี้ยงที่มีปัญหาเกี่ยวกับร่างกาย มีสมรรถภาพที่ดีขึ้น
สัตว์เลี้ยงที่มีปัญหาอะไรบ้าง ที่ต้องทำกายภาพบำบัด
- สัตว์เลี้ยงที่มีปัญหาข้อเสื่อม ไม่ว่าจะเป็นข้อเข่าเสื่อม ข้อสะโพกเสื่อม และข้อไหล่เสื่อม อาการข้อเสื่อมมักพบได้บ่อยในสุนัขสายพันธุ์ใหญ่
- โรคระบบประสาทสมองและไขสันหลัง ที่อาจเกิดจากความเสื่อมตามอายุของสัตว์เลี้ยงที่มากขึ้น เช่น หมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท หรือการได้รับความกระทบกระเทือนอย่างรุนแรงจนทำให้สัตว์เลี้ยงขาอ่อนแรง หรือมีการเดินที่ผิดปกติไป
- สะบ้าเคลื่อน โรคนี้มักพบในสุนัขพันธุ์เล็ก เช่น ชิวาว่า ปอมเมอเรเนียน สุนัขจะเดินขาถ่าง และแสดงอาการเจ็บที่ขาอย่างชัดเจน
- เอ็นไขว้เข่าขาด อาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ ไม่ว่าจะเป็นเส้นเอ็นเสื่อม ขามีโครงสร้างที่ผิดปกติ กรรมพันธุ์ สายพันธุ์ และความอ้วน สาเหตุเหล่านี้ทำให้เส้นเอ็นอ่อนแอลงและฉีกขาดได้
- สัตว์เลี้ยงที่กระดูกหัก ได้รับอุบัติเหตุ หรือมีแผลขนาดใหญ่ ที่ต้องเร่งการเชื่อมต่อกระดูกและเร่งกายหายของแผล
การทำกายภาพบำบัดในสัตว์เลี้ยง สุนัขและแมว สามารถทำได้ดังนี้
- ฝึกการทรงตัวกับที่ เป็นการฝึกการทรงตัวให้กับสัตว์เลี้ยง เพื่อให้มีการลงน้ำหนักไปที่ขา โดยอาจให้สุนัขใช้ขาหน้าทั้งสองข้างวางบนลูกบอลยาง แล้วช่วยประคองให้สุนัขลงน้ำหนักตัวไปที่ขาข้างที่มีปัญหา เพื่อให้ขามีความแข็งแรง และให้ข้อต่อมีประสิทธิภาพการทำงานที่ดีขึ้น
- บีบนวด สำหรับการบีบนวดให้กับสัตว์เลี้ยงจะช่วยลดความตึงของกล้ามเนื้อ ช่วยให้เกิดความผ่อนคลาย การไหลเวียนของเลือดดีขึ้น ทำได้โดยการจับสุนัขนอนตะแคงหรืออยู่ในท่าสบายๆ แล้วให้นวดขาแต่ละข้าง นวดจากปลายขาเข้ามาที่ลำตัว แต่วิธีนี้จะไม่เหมาะกับสัตว์เลี้ยงที่มีแผลเปิดหรือแผลอักเสบ
- ยืดกล้ามเนื้อ เป็นวิธีที่ช่วยจัดเรียงกล้ามเนื้อ โดยการยกขาสุนัขขึ้นทีละข้าง ยืดเหยียดค้างไว้ประมาณ 1 นาที และให้ทำซ้ำประมาณ 5-10 ครั้ง
- ประคบร้อน เป็นวิธีการใช้ความร้อนเพื่อช่วยลดอาการอักเสบและอาการปวด ความร้อนจะช่วยให้เส้นเลือดขยายตัว ช่วยเพิ่มการเผาผลาญ เพิ่มความยืดหยุ่น ช่วยให้ข้อต่อมีการเคลื่อนไหวได้ดีขึ้น อาจใช้ heat pack ห่อด้วยผ้าขนหนู ให้มีอุณหภูมิประมาณ 60 องศาเซลเซียส ประคบไว้นาน 10 นาที วันละ 3 ครั้ง แต่วิธีนี้จะไม่เหมาะกับสัตว์เลี้ยงที่มีปัญหาเกี่ยวกับระบบไหลเวียนโลหิต
- ประคบเย็น วิธีนี้จะใช้ความเย็นเพื่อช่วยลดการอักเสบ อาจใช้ cool pack หรือจะใช้ผ้าขนหนูห่อน้ำแข็ง ให้มีอุณหภูมิประมาณ 4 องศาเซลเซียส จากนั้นนำมาประคบข้อต่อที่มีการอักเสบ ประคบไว้นานประมาณ 10 นาที วันละ 3 ครั้ง จะช่วยลดปวด ลดบวมได้ แต่วิธีนี้ไม่เหมาะกับสัตว์เลี้ยงที่มีอุณหภูมิของร่างกายต่ำ หรือบริเวณที่การไหลเวียนเลือดน้อย
สามารถนำวิธีการทำกายภาพบำบัดสัตว์เลี้ยง ไปทำกับสัตว์เลี้ยงที่ปัญหาทางร่างกายที่บ้านได้ ขณะทำกายภาพผู้เลี้ยงควรพูดคุยกับสัตว์เลี้ยงไปด้วยเพื่อสร้างบรรยากาศที่ผ่อนคลาย
